Thái Nguyên có đặc sản gì? Tham khảo 22 đặc sản Thái Nguyên nên mua làm quà

Nằm giữa miền trung du Bắc Bộ, Thái Nguyên không chỉ nổi tiếng với chè xanh mà còn là vùng đất hội tụ tinh hoa ẩm thực dân gian. Vậy Thái Nguyên có đặc sản gì khiến người đi xa luôn đau đáu nhớ về? Đó là những món ăn bình dị, mộc mạc nhưng đậm đà bản sắc – từ xôi ngũ sắc, bánh ngải, đến na La Hiên, lạc đỏ Võ Nhai. Trong hành trình khám phá ẩm thực, tôi xem Thái Nguyên là điểm đến đầy cảm xúc: hương vị chân thật, người dân nồng hậu, món ăn gắn với từng mùa vụ. Hãy cùng khám phá 22 đặc sản Thái Nguyên nổi bật – những món ngon vừa dễ mua, vừa mang đậm hồn vùng trung du.

1. Chè Thái Nguyên

Không phải ngẫu nhiên mà người ta gọi Thái Nguyên là “đệ nhất danh trà” – bởi nơi đây hội tụ khí hậu, thổ nhưỡng và bàn tay con người để làm nên loại trà xanh nổi tiếng khắp cả nước. Chè Thái Nguyên mang vị chát dịu, hậu ngọt sâu, đặc biệt phù hợp cho những ai tìm kiếm sự thư thái trong từng ngụm trà.

• Hương vị: Chát nhẹ đầu lưỡi, hậu ngọt sâu, thơm cốm non đặc trưng.
• Calo: Gần như không chứa calo, phù hợp người ăn kiêng, tiểu đường.
• Giá trị sức khỏe: Chống oxy hóa, hỗ trợ tiêu hóa, giảm cholesterol, tỉnh táo tinh thần.
• Ý nghĩa văn hóa: Là biểu tượng văn hóa giao đãi của người Thái Nguyên, thường dùng tiếp khách quý, làm quà tặng lễ Tết.
• Dịp dùng: Thích hợp trong các buổi trò chuyện, tiếp khách, lễ Tết, hay đơn giản là sáng sớm yên tĩnh.
• Không nên: Người huyết áp thấp, đau dạ dày nặng không nên uống quá đặc hoặc khi đói.
• Giá cả tham khảo: Từ 150.000 – 500.000đ/kg tùy loại (trà móc câu, trà nõn tôm…).
• Địa điểm mua: Làng chè Tân Cương, Đại Từ hoặc các cửa hàng OCOP tại TP. Thái Nguyên.

2. Bánh chưng Bờ Đậu

Khác với bánh chưng miền xuôi, bánh chưng Bờ Đậu không cần khuôn vẫn vuông vức, gạo nếp dẻo thơm nức lòng. Mỗi chiếc bánh là một khối vẹn tròn mộc mạc – vừa gói bằng lá dong tươi, vừa buộc bằng lạt giang, nhưng hương vị thì không gì mộc mạc hơn thế nữa.

• Hương vị: Bùi béo của thịt mỡ, thơm dẻo của gạo nếp, ngậy đậu xanh, hậu ngọt đậm đà.
• Calo: Khoảng 400–500 calo/bánh nhỏ (150g).
• Giá trị sức khỏe: Cung cấp tinh bột, đạm, chất béo – phù hợp ăn no lâu.
• Ý nghĩa văn hóa: Là món quà Tết truyền thống, tượng trưng cho đất, tình thân và tấm lòng người Thái Nguyên.
• Dịp dùng: Thường xuất hiện vào dịp Tết Nguyên đán, cúng giỗ, cưới hỏi.
• Không nên: Người ăn kiêng hoặc bệnh mỡ máu nên hạn chế.
• Giá cả tham khảo: 35.000–70.000đ/chiếc tùy kích cỡ.
• Địa điểm mua: Làng nghề Bờ Đậu – xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương.

3. Nem chua Đại Từ

Nem chua Thái Nguyên là một câu chuyện khác – ít ai biết nơi đây cũng có loại nem chua “đúng chất” miền Bắc với lớp lá chuối thơm lừng, bên trong là miếng nem chua mềm vừa, cay nhẹ, giòn dai sật sật, càng nhai càng mê.

• Hương vị: Chua nhẹ, cay đầu lưỡi, thơm nồng tỏi và mùi lá chuối.
• Calo: Khoảng 80–100 calo/chiếc.
• Giá trị sức khỏe: Giàu protein, men vi sinh tốt cho tiêu hoá (nếu ăn điều độ).
• Ý nghĩa văn hóa: Món nhắm truyền thống trong dịp lễ hội, gặp gỡ bạn bè.
• Dịp dùng: Ăn vặt, đãi khách nhậu, tụ họp gia đình, picnic.
• Không nên: Phụ nữ mang thai, người yếu bụng nên hạn chế dùng đồ lên men.
• Giá cả tham khảo: 5.000–10.000đ/chiếc, đóng gói theo bó 10–20 chiếc.
• Địa điểm mua: Các cơ sở gia truyền tại xã Văn Yên, Ký Phú (huyện Đại Từ).

4. Bánh Cóoc Mò

Bánh có hình sừng bò nên người Tày gọi là “Cóoc Mò”. Bánh nhỏ nhắn, gói bằng lá dong, làm từ gạo nếp ngâm kỹ, nhân đậu phộng rang giã mịn. Không nhân thịt, không cầu kỳ – nhưng ăn vào lại quyện vị đến lạ kỳ.

• Hương vị: Dẻo mềm, thơm gạo nếp, bùi bùi đậu phộng, hậu ngọt nhẹ.
• Calo: Khoảng 200 calo/chiếc cỡ vừa.
• Giá trị sức khỏe: Dễ tiêu hóa, không dầu mỡ, lành tính cho người lớn tuổi và trẻ em.
• Ý nghĩa văn hóa: Món bánh truyền thống của người Tày – tượng trưng cho sự gắn kết, ấm no.
• Dịp dùng: Lễ Tết, cúng rằm tháng Giêng, các ngày lễ cổ truyền dân tộc.
• Không nên: Người dị ứng đậu phộng cần lưu ý thành phần nhân.
• Giá cả tham khảo: 6.000–10.000đ/chiếc, thường bán theo chục.
• Địa điểm mua: Phiên chợ vùng cao Định Hóa, chợ Tân Lập, TP. Thái Nguyên.

5. Bánh ngải Thái Nguyên

Lần đầu ăn bánh ngải, tôi không nghĩ món này lại… ngon đến vậy. Màu xanh đậm từ lá ngải cứu, nhân đường phên trộn mè đen bùi bùi, thơm lừng như bếp củi quê. Vị ngọt dịu kết hợp cùng mùi ngải the nhẹ – đủ để tôi nhớ mãi về một chiều ở Chợ Chu.

• Hương vị: Dẻo thơm, ngọt dịu, thoảng vị lá ngải, nhân mè đen bùi bùi.
• Calo: Khoảng 180–220 calo/chiếc.
• Giá trị sức khỏe: Giúp lưu thông khí huyết, giảm đau bụng (nhờ tính ấm của lá ngải).
• Ý nghĩa văn hóa: Gắn với Tết Thanh minh và các nghi lễ truyền thống của người Tày – Nùng.
• Dịp dùng: Tết Thanh minh, hội làng tháng 3–4 âm lịch.
• Không nên: Người dị ứng với lá ngải (hiếm gặp).
• Giá cả tham khảo: 7.000–12.000đ/chiếc.
• Địa điểm mua: Chợ thị trấn Chợ Chu (Định Hóa), hội chợ ẩm thực vùng cao.

6. Bánh trứng kiến Thái Nguyên

Nghe tên đã thấy lạ. Nhưng ăn rồi – bạn sẽ không bao giờ quên. Trứng kiến đen rừng được rang chín, trộn với hành, mỡ và gói trong bột gạo nếp, hấp cùng lá vả rừng. Cắn vào, lớp bột mềm bùi tan chảy, rồi vị béo của trứng kiến bung ra – độc đáo đến khó diễn tả.

• Hương vị: Béo bùi đặc trưng từ trứng kiến, thơm nhẹ mùi lá vả, dẻo mềm từ lớp bột nếp.
• Calo: Khoảng 250–300 calo/chiếc.
• Giá trị sức khỏe: Trứng kiến giàu đạm, canxi, tốt cho người suy nhược.
• Ý nghĩa văn hóa: Món ăn hiếm – tượng trưng cho sự gắn bó với rừng và lối sống tự nhiên của người vùng cao.
• Dịp dùng: Vụ thu trứng kiến (tháng 4–5), lễ hội bản làng.
• Không nên: Người dị ứng côn trùng không nên ăn thử nếu không chắc chắn.
• Giá cả tham khảo: 15.000–25.000đ/chiếc (khá hiếm, có mùa).
• Địa điểm mua: Vùng ATK Định Hóa – hoặc đặt tại các phiên chợ vùng cao.

7. Cơm lam Định Hóa

Tôi từng nghĩ cơm lam ở đâu cũng giống nhau – cho đến khi thử cơm lam Định Hóa. Gạo nếp được nướng trong ống tre non, khói bếp quyện vào từng hạt gạo dẻo căng, thơm nhẹ mùi tre và đất rừng. Xé từng ống ra, ăn kèm muối vừng hoặc gà nướng – cảm giác như trở về bản làng xưa cũ.

• Hương vị: Dẻo thơm, bùi nhẹ, thoảng vị khói tre và mùi ống nứa.
• Calo: Khoảng 250–300 calo/ống.
• Giá trị sức khỏe: Cung cấp tinh bột chậm, giúp no lâu, dễ tiêu hóa.
• Ý nghĩa văn hóa: Là món ăn gắn với đời sống du mục, mang theo trên rẫy, trong lễ hội vùng cao.
• Dịp dùng: Tết, hội chợ ẩm thực, các sự kiện văn hóa vùng núi.
• Không nên: Người tiểu đường nên ăn lượng vừa phải vì nếp chứa nhiều tinh bột.
• Giá cả tham khảo: 10.000–20.000đ/ống.
• Địa điểm mua: Các phiên chợ vùng cao ở Định Hóa, chợ trung tâm TP. Thái Nguyên.

8. Tương nếp Úc Kỳ

Không phải tương bần, cũng không phải tương mặn miền Trung – tương nếp Úc Kỳ là một thế giới riêng: mềm mịn, nồng đượm hương lên men từ gạo nếp và đậu tương rang, màu nâu vàng óng ánh. Chấm rau luộc, cà pháo hay chan vào bún đậu – đều đậm đà khó quên.

• Hương vị: Mặn ngọt hài hoà, thơm nồng đậu tương và nếp lên men, sánh mịn.
• Calo: Khoảng 30 calo/muỗng canh.
• Giá trị sức khỏe: Cung cấp đạm thực vật, men tiêu hoá có lợi cho đường ruột.
• Ý nghĩa văn hóa: Là món chấm truyền thống vùng Kinh Bắc – Thái Nguyên, mang tính bản địa rõ nét.
• Dịp dùng: Bữa ăn hằng ngày, lễ hội làng, dùng trong các món chay.
• Không nên: Người bị gout, mẫn cảm đạm đậu nành cần kiểm soát lượng ăn.
• Giá cả tham khảo: 35.000–60.000đ/chai 500ml.
• Địa điểm mua: Xã Úc Kỳ (huyện Phú Bình), cửa hàng OCOP tỉnh Thái Nguyên.

9. Chè lam Thái Nguyên

Có người từng hỏi tôi: “Chè lam Thái Nguyên có khác gì chè lam miền xuôi?” Tôi chỉ mỉm cười, mời họ ăn thử. Bột nếp rang, lạc, gừng và mật – tất cả hoà quyện thành một khối dẻo thơm. Mỗi miếng cắn vào giòn nhẹ, rồi tan ra, cay cay ấm lòng, như hương ký ức quê.

• Hương vị: Ngọt dịu, cay nhẹ gừng, bùi béo lạc rang, dẻo mềm.
• Calo: Khoảng 120 calo/miếng (30g).
• Giá trị sức khỏe: Giữ ấm cơ thể, hỗ trợ tiêu hóa, giàu năng lượng.
• Ý nghĩa văn hóa: Là món bánh tết truyền thống, thường dâng cúng tổ tiên và biếu khách quý.
• Dịp dùng: Dịp Tết, lễ hội, tặng quà người thân.
• Không nên: Người tiểu đường nên ăn ít vì có đường phên.
• Giá cả tham khảo: 60.000–90.000đ/hộp 300g.
• Địa điểm mua: Bản Thái Hải – TP. Thái Nguyên, hoặc tại các gian hàng OCOP.

10. Đậu phụ Bình Long

Không cần nước mắm hay muối tiêu – chỉ cần một miếng đậu phụ Bình Long rán nóng, ăn không, bạn cũng sẽ hiểu vì sao nó nổi tiếng. Mềm mịn, béo ngậy, thoảng hương đậu tương rang – không hề bở như loại công nghiệp.

• Hương vị: Béo nhẹ, thơm bùi, mịn mượt, không lẫn tạp vị.
• Calo: Khoảng 75–90 calo/miếng nhỏ (80g).
• Giá trị sức khỏe: Giàu đạm thực vật, ít cholesterol, tốt cho tim mạch.
• Ý nghĩa văn hóa: Là món ăn dân dã, phổ biến trong mâm cơm người Thái Nguyên.
• Dịp dùng: Bữa ăn hằng ngày, mâm cỗ chay, ăn kiêng.
• Không nên: Người dị ứng đậu nành nên tránh.
• Giá cả tham khảo: 8.000–10.000đ/miếng.
• Địa điểm mua: Chợ Bờ Đậu, chợ Phú Lương, các hàng đậu truyền thống TP. Thái Nguyên.

11. Trám đen Hà Châu

Nếu bạn từng ăn xôi trám hoặc thịt kho trám, thì xin chúc mừng – bạn đã chạm đến một trong những hương vị cổ truyền đặc sắc nhất vùng trung du. Trám đen Hà Châu có cùi dày, mềm mượt, vị bùi ngậy và thơm nhẹ như quả óc chó Việt.

• Hương vị: Bùi ngậy, thơm dịu, hậu béo – đặc biệt khi om hoặc kho.
• Calo: Khoảng 170 calo/100g trám chín.
• Giá trị sức khỏe: Giàu omega-3, chất xơ, hỗ trợ tim mạch và tiêu hóa.
• Ý nghĩa văn hóa: Là món ăn quý trong mùa thu, tượng trưng cho mùa vàng no đủ.
• Dịp dùng: Vào vụ thu hoạch (tháng 9–11), thường chế biến món xôi trám, thịt kho trám.
• Không nên: Người đang điều trị bệnh gout nên ăn ít vì trám chứa purin.
• Giá cả tham khảo: 80.000–120.000đ/kg quả tươi.
• Địa điểm mua: Xã Hà Châu, huyện Phú Bình – hoặc các chợ vùng ven mùa vụ.

12. Mì gạo Hùng Sơn

Sợi mì nhỏ, mảnh như chỉ, không nát dù nấu lâu – đó là đặc sản mì gạo Hùng Sơn. Làm từ gạo nếp rang rồi nghiền, lọc kỹ và phơi nắng, mỗi sợi mì đều giữ hương gạo thơm nguyên bản. Ăn sáng với nước lèo trong hoặc xào khô đều tuyệt.

• Hương vị: Mềm dai, thơm nhẹ mùi gạo, không chua, không dính bột lạ.
• Calo: Khoảng 180 calo/100g mì khô.
• Giá trị sức khỏe: Dễ tiêu, không gluten, ít chất béo – phù hợp người ăn chay, người già.
• Ý nghĩa văn hóa: Món ăn sáng phổ biến, gắn với làng nghề truyền thống ở Định Hóa.
• Dịp dùng: Bữa sáng, quà biếu thực phẩm khô.
• Không nên: Hạn chế dùng với nước lèo nhiều bột ngọt hoặc dầu mỡ.
• Giá cả tham khảo: 35.000–50.000đ/kg mì khô.
• Địa điểm mua: Xã Hùng Sơn – huyện Định Hóa, siêu thị đặc sản Thái Nguyên.

13. Ổi Linh Sơn

Không cần ướp lạnh, không cần muối ớt – chỉ một trái ổi Linh Sơn cắt ra, bạn đã thấy cái giòn rụm lan đến tận chân răng, rồi ngọt đậm lan dần ở cuống họng. Đây là giống ổi Đài Loan trồng tại Thái Nguyên, nhưng vị ngon thì “vượt chuẩn” nhờ đất đồi và kỹ thuật canh tác của người dân Linh Sơn.

• Hương vị: Ngọt đậm, giòn tan, mùi thơm dịu, không chát.
• Calo: Khoảng 68 calo/quả (200g).
• Giá trị sức khỏe: Giàu vitamin C, chất xơ, giúp đẹp da, hỗ trợ tiêu hóa.
• Ý nghĩa văn hóa: Là cây trồng làm giàu mới của người dân Thái Nguyên – đại diện cho sự thay đổi nông nghiệp địa phương.
• Dịp dùng: Quà biếu trái cây, món tráng miệng tự nhiên, ăn vặt lành mạnh.
• Không nên: Người bị viêm dạ dày nên ăn ít phần vỏ (vì nhiều chất xơ không hòa tan).
• Giá cả tham khảo: 20.000–35.000đ/kg.
• Địa điểm mua: Vườn ổi tại xã Linh Sơn hoặc mua tại các chợ TP. Thái Nguyên.

14. Na La Hiên

Tôi đến La Hiên vào mùa na – và ngay tại vườn đá sỏi, quả na nhỏ mà múi dày, ngọt sắc, thơm nức. Na La Hiên được trồng trên đất dốc đá vôi, nên không chỉ ngon mà còn “gây nghiện” – ăn một quả rồi thì rất khó dừng lại.

• Hương vị: Ngọt đậm, thơm tự nhiên, ít hạt, thịt dai mềm.
• Calo: Khoảng 90 calo/quả (200g).
• Giá trị sức khỏe: Giàu vitamin C, kali và chất chống oxy hóa – tốt cho tim mạch và đề kháng.
• Ý nghĩa văn hóa: Là đặc sản OCOP tiêu biểu – minh chứng cho nông sản vùng núi đá Thái Nguyên.
• Dịp dùng: Quà biếu mùa hè, món tráng miệng trong các dịp hội họp.
• Không nên: Người tiểu đường nên ăn với lượng vừa phải.
• Giá cả tham khảo: 40.000–65.000đ/kg (tùy mùa).
• Địa điểm mua: Vườn na xã La Hiên, huyện Võ Nhai – hoặc cửa hàng đặc sản tỉnh.

15. Bánh cốm Thái Nguyên

Bánh cốm ở đây không giống Hà Nội – dẻo hơn, thơm hơn, và nhân đậu xanh đánh nhuyễn hơn. Tôi nhớ lần đầu cầm miếng bánh cốm Thái Nguyên trong tay – nhẹ như một khối kỷ niệm ngọt lành, gói trọn mùa lúa non trong từng thớ bánh xanh trong.

• Hương vị: Dẻo mịn, thơm mùi cốm, nhân ngọt thanh, thoảng vị đậu xanh và dừa.
• Calo: Khoảng 200 calo/chiếc.
• Giá trị sức khỏe: Cung cấp năng lượng nhanh, dễ tiêu hóa – phù hợp trẻ nhỏ và người già.
• Ý nghĩa văn hóa: Là bánh lễ – thường dùng trong cưới hỏi, cúng tổ tiên ở Thái Nguyên.
• Dịp dùng: Cưới hỏi, lễ tết, tiệc ngọt, tặng khách quý.
• Không nên: Người ăn kiêng đường nên hạn chế.
• Giá cả tham khảo: 8.000–15.000đ/chiếc; 90.000–120.000đ/hộp 8–10 bánh.
• Địa điểm mua: Các cửa hàng bánh truyền thống tại TP. Thái Nguyên.

16. Gạo nếp Vải Phú Lương

Gạo nếp Vải không phải loại bạn dễ tìm thấy ngoài siêu thị – nhưng nếu từng ăn xôi, bánh chưng hay cơm rượu làm từ loại nếp này, bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt hậu và mùi thơm cốm non đặc trưng chỉ có ở vùng Phú Lương. Một loại gạo ngon “ẩn mình” giữa miền trung du.

• Hương vị: Ngọt nhẹ, dẻo thơm, hạt mẩy – đặc biệt khi đồ xôi hoặc làm bánh.
• Calo: Khoảng 350 calo/100g gạo sống.
• Giá trị sức khỏe: Giàu tinh bột, tạo năng lượng lâu dài – phù hợp người làm việc nặng.
• Ý nghĩa văn hóa: Là giống nếp cổ truyền – gắn liền với những dịp lễ cúng, hội làng.
• Dịp dùng: Làm bánh chưng, bánh dày, cơm rượu, đồ xôi ngày giỗ Tết.
• Không nên: Người tiểu đường hoặc béo phì nên dùng lượng hợp lý.
• Giá cả tham khảo: 28.000–38.000đ/kg.
• Địa điểm mua: Xã Lương Phú, huyện Phú Lương – hoặc chợ đầu mối TP. Thái Nguyên.

17. Măng nứa rừng Định Hóa

Không giống măng nuôi – măng nứa rừng nhỏ, ngọt dịu, không đắng, dễ chế biến. Tôi từng được mời bát canh măng khô nấu xương ở Định Hóa – vị măng thấm đẫm cả mùi khói bếp và hồn rừng. Mỗi miếng như nhắc về một tuổi thơ núi rừng.

• Hương vị: Ngọt hậu, không hăng, mùi thơm tự nhiên, ăn giòn dai.
• Calo: Khoảng 27 calo/100g măng luộc.
• Giá trị sức khỏe: Giàu chất xơ, ít chất béo – hỗ trợ tiêu hóa, lợi tiểu.
• Ý nghĩa văn hóa: Là thực phẩm mùa vụ quan trọng – gắn với lối sống khai thác rừng bền vững.
• Dịp dùng: Dùng nấu canh, kho thịt, làm món khô hoặc muối chua dịp Tết.
• Không nên: Không ăn măng tươi chưa luộc kỹ – dễ gây ngộ độc do cyanide tự nhiên.
• Giá cả tham khảo: 60.000–90.000đ/kg măng khô; 20.000–30.000đ/kg măng tươi.
• Địa điểm mua: Huyện Định Hóa, các gian hàng OCOP – hoặc đặt từ cơ sở sản xuất măng sấy truyền thống.

18. Mật ong rừng Thái Nguyên

Không sánh như mật nuôi, không ngọt gắt như siro – mật ong rừng Thái Nguyên có màu nâu sẫm, thơm mùi hoa rừng, và vị ngọt hậu rất sâu. Lần đầu thử, tôi thấy nơi đầu lưỡi như được mở ra một cánh rừng nguyên sinh.

• Hương vị: Ngọt thanh, thơm mùi hoa rừng, thoảng vị thảo mộc.
• Calo: Khoảng 304 calo/100g.
• Giá trị sức khỏe: Kháng khuẩn tự nhiên, tốt cho họng, tiêu hóa, tăng sức đề kháng.
• Ý nghĩa văn hóa: Là sản vật quý – tượng trưng cho thiên nhiên và nghề khai thác rừng cổ truyền.
• Dịp dùng: Làm quà biếu, chế biến đồ uống, pha trà, làm đẹp.
• Không nên: Trẻ dưới 1 tuổi không nên dùng mật ong.
• Giá cả tham khảo: 250.000–450.000đ/lít (tùy mùa, tùy vùng).
• Địa điểm mua: Huyện Định Hóa, các gian hàng nông sản OCOP tỉnh Thái Nguyên.

19. Rượu cần men lá Tày

Tôi từng ngồi quanh bếp lửa nhà sàn ở Định Hóa, uống rượu cần cùng người Tày. Rượu men lá nấu từ nếp nương, ủ kín trong chum, hút bằng ống tre. Vị rượu ngọt cay, nồng dịu – nhưng điều đọng lại không chỉ là vị, mà là cái cách rượu kết nối người với người.

• Hương vị: Ngọt dịu ban đầu, cay nồng dần về sau, thoảng mùi lá rừng và gạo nếp lên men.
• Calo: Khoảng 200 calo/chum nhỏ (300ml).
• Giá trị sức khỏe: Dùng điều độ giúp lưu thông máu, tiêu hóa tốt, giải cảm nhẹ.
• Ý nghĩa văn hóa: Là linh hồn của các lễ hội – tượng trưng cho tình làng nghĩa xóm, kết nối cộng đồng.
• Dịp dùng: Lễ hội, cúng bản, đón khách quý, dịp Tết.
• Không nên: Người có bệnh gan, dạ dày, huyết áp cao không nên uống.
• Giá cả tham khảo: 250.000–400.000đ/chum 1–2 lít (kèm ống tre).
• Địa điểm mua: Xã Bảo Cường, xã Phú Đình – huyện Định Hóa; các lễ hội bản làng Tày – Nùng.

20. Hồng da tre Thái Nguyên

Không phải giống hồng giòn TQ – hồng da tre Thái Nguyên vỏ mỏng, múi dẻo mềm, khi chín có màu đỏ cam hấp dẫn. Tôi từng mua vài quả về Hà Nội làm quà – và cả nhà tranh nhau cắn từng múi hồng ngọt thơm, không hạt, không chát, thơm mùi nắng thu trung du.

• Hương vị: Ngọt lịm, thơm nhẹ, mềm mọng nước, không chát.
• Calo: Khoảng 70 calo/quả.
• Giá trị sức khỏe: Bổ sung vitamin A, C – tốt cho mắt, đẹp da, chống lão hoá.
• Ý nghĩa văn hóa: Là trái cây mùa thu đặc sản – tượng trưng cho sự tròn đầy, may mắn.
• Dịp dùng: Mùa hồng chín (tháng 9–10 âm lịch), làm quà biếu, tráng miệng.
• Không nên: Người bụng yếu không nên ăn lúc đói.
• Giá cả tham khảo: 25.000–40.000đ/kg (trái chín tự nhiên).
• Địa điểm mua: Các vườn hồng ven TP. Thái Nguyên và xã Linh Sơn.

21. Lạc đỏ Võ Nhai

Hạt lạc nhỏ, vỏ đỏ, vị béo bùi – đó là đặc sản của Võ Nhai mà bạn không nên bỏ qua nếu đang tìm một món quà “ít tiền nhưng chất”. Lạc đỏ ở đây thường được rang chín không dầu, gói giấy báo thơm phức, nhâm nhi cả buổi cũng không ngán.

• Hương vị: Bùi, béo nhẹ, thơm rõ – nhất là khi rang mộc.
• Calo: Khoảng 567 calo/100g (ăn vặt giàu năng lượng).
• Giá trị sức khỏe: Giàu protein, vitamin E, chất béo tốt – tốt cho tim mạch và trí não.
• Ý nghĩa văn hóa: Là nông sản chính ở vùng núi thấp – gắn liền với đời sống sinh kế dân địa phương.
• Dịp dùng: Ăn vặt, làm quà quê, chế biến bánh kẹo hoặc muối lạc.
• Không nên: Người bị gout hoặc béo phì nên ăn lượng hạn chế.
• Giá cả tham khảo: 35.000–45.000đ/kg.
• Địa điểm mua: Các xã vùng cao huyện Võ Nhai hoặc chợ trung tâm TP. Thái Nguyên.

22. Xôi ngũ sắc Thái Nguyên

Xôi thì nơi nào cũng có, nhưng xôi ngũ sắc Thái Nguyên thì khác. Năm màu: đỏ, xanh, vàng, tím, trắng – được nhuộm hoàn toàn bằng lá rừng như lá cẩm, gấc, nghệ, cơm rượu. Vị thì vẫn là xôi nếp, nhưng thơm lạ, mềm dẻo, ăn hoài không chán.

• Hương vị: Dẻo thơm, thoảng mùi lá rừng, từng màu mang mùi vị nhẹ nhàng riêng.
• Calo: Khoảng 300–350 calo/đĩa nhỏ.
• Giá trị sức khỏe: Nếp nguyên chất, không phẩm màu – giàu năng lượng, dễ tiêu hoá.
• Ý nghĩa văn hóa: Tượng trưng cho ngũ hành – món ăn tâm linh trong lễ hội của người dân tộc Tày – Nùng.
• Dịp dùng: Lễ hội bản làng, Tết cổ truyền, tiệc cưới hỏi.
• Không nên: Người ăn kiêng tinh bột hoặc tiểu đường nên ăn ít.
• Giá cả tham khảo: 20.000–30.000đ/hộp nhỏ; 120.000–200.000đ/mâm lễ.
• Địa điểm mua: Phiên chợ vùng cao, hội xuân Định Hóa, Đại Từ – hoặc đặt làm theo mâm.

Tổng kết

Hy vọng những chia sẻ trong hành trình khám phá ẩm thực vừa rồi đã giải đáp thắc mắc Thái Nguyên có đặc sản gì và giúp bạn có thêm góc nhìn sinh động về nơi đây. Đặc sản Thái Nguyên không chỉ là món ăn, mà còn là tinh thần, là văn hóa kết tinh từ bàn tay và trái tim của người dân trung du Bắc Bộ. Từ những món bánh truyền thống đến trái cây theo mùa, mỗi hương vị đều mang theo câu chuyện riêng của vùng đất chè. Danh sách trên là lựa chọn lý tưởng dành cho những ai đang tìm kiếm đặc sản Thái Nguyên dễ mang về làm quà. Và đừng quên khám phá ngay đặc sản Hưng Yên – vùng đất tiếp theo trong hành trình ẩm thực miền Bắc với những hương vị quê hương cũng đậm đà không kém đang chờ bạn trải nghiệm!