Nếu bạn sắp đến Hòa Bình và muốn biết đâu là món ngon đáng mua nhất thì bài viết này là dành cho bạn. Hòa Bình có đặc sản gì khiến du khách vừa thưởng thức đã lưu luyến mãi không quên? Từ những món dân dã như măng đắng, xôi nếp nương cho đến cam Cao Phong, rượu cần hay thịt muối chua – tất cả đều mang hương vị đặc trưng và chiều sâu văn hóa của người Mường, Thái. Là người đã trực tiếp trải nghiệm từng món, tôi sẽ bật mí cho bạn top 18 đặc sản Hòa Bình mua làm quà vừa ngon vừa ý nghĩa cho người thân và bạn bè sau chuyến đi.
Hãy cùng khám phá ngay danh sách bên dưới nhé!
Cam Cao Phong
Cam Cao Phong là niềm tự hào của vùng đất Hòa Bình, nổi bật với hương vị ngọt thanh, mọng nước và màu vàng óng tự nhiên. Loại cam này thường được trồng trên đất đồi cao, khí hậu mát mẻ, cho trái đều và thơm.

- Hương vị: Ngọt dịu, thơm nhẹ, vỏ mỏng, ít hạt.
- Calo: Khoảng 50 calo/quả trung bình.
- Giá trị sức khỏe: Giàu vitamin C, tăng đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa.
- Ý nghĩa văn hóa: Là đặc sản tiêu biểu, được người dân địa phương dùng để biếu Tết, lễ hội.
- Dịp dùng: Tốt nhất vào mùa cam từ tháng 10 đến tháng 1.
- Không nên: Người bị viêm loét dạ dày, tiêu chảy nên dùng hạn chế.
- Giá cả tham khảo: 30.000–50.000 đồng/kg tùy thời điểm.
- Địa điểm mua: Các vườn cam ở thị trấn Cao Phong hoặc chợ thành phố Hòa Bình.
Bưởi đỏ Tân Lạc
Bưởi đỏ Tân Lạc gây ấn tượng bởi ruột màu hồng đỏ đặc trưng, tép mọng, ngọt mát và hương thơm dịu. Loại bưởi này từng được dâng tiến vua, hiện là giống quý hiếm chỉ có tại Hòa Bình.

- Hương vị: Ngọt thanh, tép dai, không đắng.
- Calo: Khoảng 80 calo/quả.
- Giá trị sức khỏe: Giàu chất xơ, vitamin A, C; hỗ trợ giảm cân và làm đẹp da.
- Ý nghĩa văn hóa: Tượng trưng cho may mắn, thịnh vượng; thường xuất hiện trong mâm ngũ quả ngày Tết.
- Dịp dùng: Vụ chính từ tháng 9 đến tháng 12.
- Không nên: Người đang dùng thuốc statin nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi ăn.
- Giá cả tham khảo: 50.000–90.000 đồng/quả tùy kích cỡ.
- Địa điểm mua: Huyện Tân Lạc hoặc cửa hàng đặc sản Hòa Bình.
Quất hồng bì Kỳ Sơn
Quất hồng bì Kỳ Sơn là loại quả dân dã nhưng có sức hút lớn với vị chua thanh nhẹ, hậu ngọt và mùi thơm quyến rũ. Quả thường được ăn tươi, ngâm mật ong hoặc làm ô mai.

- Hương vị: Chua nhẹ, thơm nồng, vỏ mỏng, hạt nhỏ.
- Calo: Khoảng 30 calo/100g.
- Giá trị sức khỏe: Tốt cho họng, hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường miễn dịch.
- Ý nghĩa văn hóa: Gắn bó với tuổi thơ người miền núi, thường làm quà quê trong mùa hè.
- Dịp dùng: Từ tháng 5 đến tháng 7.
- Không nên: Ăn quá nhiều có thể gây xót ruột hoặc nóng cổ họng.
- Giá cả tham khảo: 25.000–40.000 đồng/kg quả tươi; 60.000–80.000 đồng/hũ ô mai.
- Địa điểm mua: Huyện Kỳ Sơn, chợ vùng cao hoặc cửa hàng đặc sản.
Mía tím Hòa Bình
Mía tím là loại mía bản địa đặc trưng của vùng đồi Hòa Bình, có màu tím sẫm, vỏ mỏng, nhiều nước và rất ngọt. Đây là món ăn vặt dân dã nhưng luôn gợi nhớ tuổi thơ miền quê.

- Hương vị: Ngọt đậm, giòn, nước mía thơm mát.
- Calo: Khoảng 270 calo/thân mía vừa.
- Giá trị sức khỏe: Giải nhiệt, bổ sung khoáng, hỗ trợ tiêu hóa.
- Ý nghĩa văn hóa: Gắn liền với lễ hội mùa xuân và tết cổ truyền ở vùng núi.
- Dịp dùng: Thu hoạch từ cuối năm đến sau Tết.
- Không nên: Người tiểu đường nên hạn chế dùng.
- Giá cả tham khảo: 8.000–15.000 đồng/cây.
- Địa điểm mua: Chợ Tân Lạc, chợ vùng cao Hòa Bình.
Tỏi tía Lóng Luông
Tỏi tía Lóng Luông là loại gia vị quý của người dân tộc miền núi, có củ nhỏ, tép dày, vỏ tía, mùi thơm đặc trưng và cay nồng hơn tỏi thường. Tỏi khô để càng lâu càng thơm.

- Hương vị: Nồng, cay nhẹ, hậu ngọt, thơm lâu.
- Calo: Khoảng 150 calo/100g.
- Giá trị sức khỏe: Kháng khuẩn, tăng đề kháng, tốt cho tim mạch.
- Ý nghĩa văn hóa: Là vị thuốc và gia vị cổ truyền trong bếp của người Mông.
- Dịp dùng: Quanh năm, đặc biệt vào mùa đông.
- Không nên: Người đau dạ dày nên dùng vừa phải.
- Giá cả tham khảo: 120.000–180.000 đồng/kg.
- Địa điểm mua: Xã Lóng Luông (Mai Châu), các phiên chợ vùng cao.
Hạt dổi (tiêu rừng) Lạc Sơn
Hạt dổi là “vàng đen” của núi rừng Hòa Bình – loại gia vị thơm nức dùng để ướp thịt nướng, làm muối chấm. Hạt được phơi khô, nướng sơ khi dùng, chỉ cần 1–2 hạt là đủ thơm cả nồi canh.

- Hương vị: Thơm nồng đặc trưng, béo nhẹ, hậu đắng nhẹ.
- Calo: Không đáng kể do dùng lượng rất nhỏ.
- Giá trị sức khỏe: Chống viêm, hỗ trợ tiêu hóa, tăng khẩu vị.
- Ý nghĩa văn hóa: Gia vị thiêng liêng của đồng bào Mường – Thái; thường dùng trong dịp Tết, cúng tổ tiên.
- Dịp dùng: Quanh năm, đặc biệt trong các món nướng, kho, muối chấm.
- Không nên: Dùng quá nhiều dễ gây vị đắng.
- Giá cả tham khảo: 1.000.000–1.500.000 đồng/kg.
- Địa điểm mua: Huyện Lạc Sơn, Mai Châu, các cửa hàng đặc sản Tây Bắc.
Muối dổi Lạc Sơn
Muối dổi là sự kết hợp tinh tế giữa muối hạt rang khô và hạt dổi nướng thơm nức. Đây là loại gia vị “quốc hồn quốc túy” của người Mường, dùng để chấm xôi, thịt luộc, rau rừng hay đồ nướng đều ngon trọn vị.

- Hương vị: Mặn vừa, thơm đặc trưng mùi dổi, hơi béo, hậu cay nhẹ.
- Calo: Khoảng 5–10 calo/10g (dùng rất ít mỗi lần).
- Giá trị sức khỏe: Tăng khẩu vị, hỗ trợ tiêu hóa, kháng khuẩn nhẹ.
- Ý nghĩa văn hóa: Gia vị truyền thống gắn với bữa cơm người Mường; không thể thiếu trong lễ Tết, cưới hỏi.
- Dịp dùng: Quanh năm, phổ biến dịp lễ, sum họp.
- Không nên: Người ăn kiêng muối cần dùng hạn chế.
- Giá cả tham khảo: 150.000–300.000 đồng/hũ 200g.
- Địa điểm mua: Lạc Sơn, Mai Châu, chợ Hòa Bình hoặc các cửa hàng đặc sản.
Măng đắng Hòa Bình
Măng đắng là loại măng rừng tự nhiên, thân thon dài, vị đắng đặc trưng nhưng càng ăn càng “nghiện”. Thường được luộc, nướng, muối chua hoặc nấu cùng cá suối, thịt rừng.

- Hương vị: Đắng đầu lưỡi, hậu ngọt thanh, giòn.
- Calo: Khoảng 20 calo/100g.
- Giá trị sức khỏe: Giàu chất xơ, detox cơ thể, kích thích tiêu hóa.
- Ý nghĩa văn hóa: Biểu tượng cho vị “mặn mòi” của núi rừng, gắn bó với bữa cơm dân tộc.
- Dịp dùng: Cuối xuân đến hè (mùa măng rừng).
- Không nên: Phải sơ chế kỹ để loại bỏ độc tố tự nhiên (cyanide).
- Giá cả tham khảo: 40.000–80.000 đồng/kg tươi; 120.000–180.000 đồng/kg khô.
- Địa điểm mua: Chợ vùng cao Hòa Bình, các hộ dân người Thái – Mường.
Măng chua Hòa Bình
Măng chua là món đặc sản dân dã, được làm từ măng rừng ngâm với nước muối, ớt và tỏi cho lên men tự nhiên. Mùi thơm chua dịu, ăn kèm các món béo ngậy để cân bằng vị rất hợp.

- Hương vị: Chua nhẹ, giòn sật, thơm đặc trưng.
- Calo: Khoảng 15–25 calo/100g.
- Giá trị sức khỏe: Hỗ trợ tiêu hóa, tăng men vi sinh có lợi cho đường ruột.
- Ý nghĩa văn hóa: Món dự trữ mùa mưa, gắn liền bữa ăn gia đình người Mường, Thái.
- Dịp dùng: Quanh năm, thường ăn kèm thịt mỡ, cá kho.
- Không nên: Người bị đau dạ dày nên dùng vừa phải.
- Giá cả tham khảo: 30.000–60.000 đồng/hũ 500g.
- Địa điểm mua: Nhà dân bản địa, chợ dân sinh, cửa hàng đặc sản.
Rau rừng Hòa Bình
Rau rừng là tập hợp các loại lá, thân non của rau rừng như cải mèo, rau sắng, lá đắng… được thu hái tự nhiên, có thể nấu canh, om cá hay xào đều đậm hương vị núi rừng.

- Hương vị: Thơm mộc mạc, vị đắng nhẹ hoặc ngọt hậu tùy loại.
- Calo: Khoảng 30–50 calo/100g khô.
- Giá trị sức khỏe: Giàu chất xơ, vitamin, giúp thanh lọc cơ thể.
- Ý nghĩa văn hóa: Là cách người dân lưu giữ rau xanh quanh năm; món ăn truyền thống mùa đông.
- Dịp dùng: Quanh năm, đặc biệt mùa rét.
- Không nên: Không nên dùng loại không rõ nguồn gốc (có thể lẫn lá độc).
- Giá cả tham khảo: 100.000–180.000 đồng/0,5kg.
- Địa điểm mua: Mai Châu, chợ phiên vùng cao, gian hàng OCOP.
Mật ong rừng Hòa Bình
Mật ong rừng Hòa Bình là loại mật nguyên chất từ ong tự nhiên hút mật hoa rừng, có màu vàng sậm, vị ngọt thanh, hậu hơi cay nhẹ. Đặc biệt thơm và không bị gắt như mật nuôi.

- Hương vị: Ngọt thanh, thơm dịu, không lắng cặn.
- Calo: Khoảng 300 calo/100g.
- Giá trị sức khỏe: Tăng đề kháng, làm đẹp da, kháng khuẩn tự nhiên.
- Ý nghĩa văn hóa: Từ lâu đã là “thần dược” dân gian trong tủ thuốc người Mường.
- Dịp dùng: Quanh năm, thường dùng để ngâm chanh đào, nghệ, hoặc pha trà.
- Không nên: Trẻ dưới 1 tuổi không nên dùng mật ong.
- Giá cả tham khảo: 300.000–500.000 đồng/lít.
- Địa điểm mua: Kim Bôi, Lạc Sơn, các trại nuôi ong rừng hoặc hội chợ nông sản địa phương.
Chè Shan Tuyết
Chè Shan Tuyết là giống chè cổ thụ hàng trăm năm tuổi, mọc trên núi cao Đà Bắc. Búp chè phủ “tuyết” trắng mịn, cho nước xanh nhạt, hương dịu và vị ngọt hậu kéo dài sau khi uống.

- Hương vị: Đậm, chát nhẹ, ngọt hậu, thơm mùi núi rừng.
- Calo: Gần như 0 calo khi pha loãng (không thêm đường).
- Giá trị sức khỏe: Giàu chất chống oxy hóa, thanh lọc cơ thể, giảm mỡ máu.
- Ý nghĩa văn hóa: Là thức uống truyền thống dùng tiếp khách quý, tượng trưng cho sự thanh tao.
- Dịp dùng: Quanh năm, đặc biệt mùa đông và lễ tết.
- Không nên: Người huyết áp thấp nên uống sau ăn no.
- Giá cả tham khảo: 150.000–400.000 đồng/100g tùy loại.
- Địa điểm mua: Đà Bắc, các hội chợ nông sản Tây Bắc, gian hàng OCOP Hòa Bình.
Bánh dày người Mông
Bánh dày của người Mông là món bánh truyền thống không thể thiếu trong lễ tết, cưới hỏi. Bánh làm từ nếp nương giã tay, dẻo quánh, trắng ngần, thường kẹp thịt mỡ hoặc ăn với muối vừng.

- Hương vị: Dẻo mềm, thơm mùi gạo nếp, ngậy nhẹ nếu kẹp thịt.
- Calo: Khoảng 200–250 calo/chiếc cỡ vừa.
- Giá trị sức khỏe: Cung cấp năng lượng, phù hợp người hoạt động nhiều.
- Ý nghĩa văn hóa: Tượng trưng cho sự gắn kết, hiếu khách và lòng biết ơn tổ tiên.
- Dịp dùng: Thường có trong dịp Tết cổ truyền, lễ hội mùa xuân.
- Không nên: Người dạ yếu hoặc tiểu đường nên hạn chế ăn nhiều.
- Giá cả tham khảo: 10.000–15.000 đồng/chiếc; 50.000–80.000 đồng/hộp 5 cái.
- Địa điểm mua: Hang Kia – Pà Cò (Mai Châu), các chợ phiên vùng cao.
Xôi nếp nương Mai Châu
Xôi nếp nương là món ăn đặc trưng của người Thái vùng Mai Châu. Hạt nếp tròn, thơm, dẻo quánh, thường đồ cùng nước lá rừng tạo màu tím, xanh, vàng hấp dẫn. Ăn chay hay ăn kèm thịt, cá đều ngon.

- Hương vị: Dẻo thơm, bùi béo, đậm vị núi rừng.
- Calo: Khoảng 300 calo/bát nhỏ (ăn kèm muối vừng).
- Giá trị sức khỏe: Giàu tinh bột tốt, tạo năng lượng lâu dài.
- Ý nghĩa văn hóa: Món ăn không thể thiếu trong lễ cưới, cúng tổ tiên.
- Dịp dùng: Dịp tết, lễ hội, ngày rằm, hoặc làm quà.
- Không nên: Người đang ăn kiêng giảm tinh bột nên dùng vừa phải.
- Giá cả tham khảo: 15.000–20.000 đồng/bát; 80.000–120.000 đồng/hộp quà.
- Địa điểm mua: Bản Lác, bản Pom Coọng – Mai Châu, các hội chợ vùng cao.
Rượu cần dân tộc
Rượu cần là loại rượu lên men truyền thống, làm từ gạo, ngô hoặc sắn ủ cùng men lá rừng. Uống bằng ống cần tre, vị ngọt dịu, cay nhẹ và thơm mùi thảo dược. Uống chung quanh ché thể hiện sự gắn kết cộng đồng.

- Hương vị: Ngọt nhẹ, thơm nồng, men dịu, không gắt.
- Calo: Khoảng 100 calo/ly nhỏ.
- Giá trị sức khỏe: Kích thích tiêu hóa, làm ấm cơ thể.
- Ý nghĩa văn hóa: Biểu tượng của sự đoàn kết, hiếu khách, thường dùng trong tiệc cưới, lễ hội.
- Dịp dùng: Tết, lễ hội truyền thống, đón khách quý.
- Không nên: Người dị ứng men rượu hoặc đang điều trị bệnh gan nên tránh.
- Giá cả tham khảo: 250.000–400.000 đồng/ché 5 lít.
- Địa điểm mua: Lương Sơn, Mai Châu, gian hàng du lịch cộng đồng.
Thịt lợn muối chua Hòa Bình
Thịt lợn muối chua là món ăn cổ truyền của người Mường, chế biến từ thịt lợn bản muối ủ với cơm rượu, muối và lá rừng trong chum đất. Khi lên men, thịt có vị chua dịu, béo ngậy, ăn kèm lá sung hoặc rau sống.

- Hương vị: Chua thanh, mềm, hơi ngậy, hậu thơm vị men.
- Calo: Khoảng 250–300 calo/100g.
- Giá trị sức khỏe: Cung cấp đạm và men vi sinh tự nhiên.
- Ý nghĩa văn hóa: Món ăn dự trữ của người Mường xưa, dùng trong lễ hội.
- Dịp dùng: Tết, lễ cưới hỏi, tiếp khách quý.
- Không nên: Không nên dùng thịt muối để quá lâu hoặc không rõ nguồn.
- Giá cả tham khảo: 300.000–500.000 đồng/kg.
- Địa điểm mua: Huyện Kim Bôi, Lạc Sơn hoặc đặt mua tại hộ gia đình người Mường.
Thịt trâu lá lồm Hòa Bình
Thịt trâu nấu lá lồm là món ăn dân dã giàu hương vị, thịt trâu bắp ninh mềm với lá lồm chua nhẹ tạo vị thanh lạ miệng. Đây là món ăn truyền thống trong các dịp trọng đại của người Mường.

- Hương vị: Mềm, đậm đà, chua thanh, thơm dậy mùi lá rừng.
- Calo: Khoảng 350 calo/bát đầy.
- Giá trị sức khỏe: Giàu protein, hỗ trợ tiêu hóa, làm ấm bụng.
- Ý nghĩa văn hóa: Món ăn thể hiện sự quý trọng khách, thường dùng trong cưới hỏi hoặc mừng nhà mới.
- Dịp dùng: Tiệc gia đình, lễ cưới, hội làng.
- Không nên: Người bị gout nên ăn hạn chế vì thịt trâu giàu đạm.
- Giá cả tham khảo: 120.000–180.000 đồng/phần ăn; 300.000–400.000 đồng/kg nguyên liệu nấu.
- Địa điểm mua: Nhà hàng dân tộc Mường ở TP Hòa Bình, Lạc Sơn, Mai Châu.
Lợn mán thui luộc Hòa Bình
Lợn mán thui luộc là đặc sản trứ danh của vùng cao Hòa Bình. Lợn được nuôi tự nhiên, thịt chắc, da giòn, thui vàng rồi luộc hoặc hấp nguyên con. Món này ăn kèm muối dổi và lá mắc mật là đúng chuẩn.

- Hương vị: Thơm, ngọt, da giòn sần sật, thịt chắc không hôi.
- Calo: Khoảng 250 calo/100g.
- Giá trị sức khỏe: Giàu protein, ít mỡ, bổ sung năng lượng sạch.
- Ý nghĩa văn hóa: Là món ăn đãi khách quý, thường xuất hiện trong cỗ cưới hoặc dịp Tết.
- Dịp dùng: Lễ tết, cưới hỏi, mâm cỗ truyền thống.
- Không nên: Người ăn kiêng nên chọn phần nạc, hạn chế da.
- Giá cả tham khảo: 150.000–200.000 đồng/kg thịt thành phẩm; nguyên con khoảng 2–3 triệu tùy trọng lượng.
- Địa điểm mua: Mai Châu, Lương Sơn hoặc đặt theo mâm cỗ truyền thống người Mường.
Tổng kết
Hy vọng qua bài viết, bạn đã có thêm những thông tin thú vị và hữu ích về đặc sản Hòa Bình – vùng đất nổi tiếng với những hương vị núi rừng đậm đà và văn hóa ẩm thực dân tộc đặc sắc. Không chỉ ngon miệng, ẩm thực Hòa Bình còn phản ánh rõ bản sắc và truyền thống lâu đời của người Mường, người Thái nơi đây. Nếu bạn đang tìm kiếm đặc sản Hòa Bình làm quà vùng cao hay để thưởng thức trong dịp đặc biệt, đừng quên lưu lại danh sách này. Và hãy tiếp tục hành trình khám phá với những đặc sản Phú Thọ – nơi hội tụ tinh hoa ẩm thực đất Tổ đang chờ bạn thưởng thức!